Touch of Being 

​

Ontspannen, hoe werkt dat?

​

​

In de yogales gebruik ik de methode van Van Dixhoorn om te leren ontspannen.

De instructies die gegeven worden in deze methode zijn erop gericht je ervan bewust te worden, op welke manier jij kunt ontspannen. Wat jij nodig hebt om stress te verminderen. Hoe jouw lichaam reageert op bepaalde ontspanningsoefeningen.

Het is namelijk niet vanzelfsprekend dat een bepaalde oefening bij iedereen hetzelfde effect heeft.

 

Lichamelijke ontspanning

Wanneer je lichaam ontspannen is, voelt dit als de ideale situatie. In deze situatie is er ontspanning in de spieren, dat betekent dat er geen overbodige spierspanning is. Er wordt geen overbodige moeite gedaan, de tonus van de spieren is juist zoals het nodig is voor de lichaamshouding of actie op dat moment. Het skelet neemt daardoor moeiteloos zijn natuurlijke vorm aan, waardoor het lichaam de stabiliteit krijgt die nodig is. Hierdoor is er ruimte voor de adembeweging en verloopt de in- en uitademing soepel en vloeiend. Het denken komt tot rust, de aandacht wordt naar binnen getrokken.

 

Ademen

Ademen is van vitaal belang voor het leven. Zonder ademen is er geen leven. De in- en uit ademing zegt veel over de kwaliteit van het leven.

Wanneer je je vrij voelt, jezelf kunt zijn, voel je je ontspannen. Je kunt dan vrij ademen. Wanneer je vrij ademt, doet de hele romp mee in de adembeweging, van bekkenbodem tot de sleutelbeenderen. Er kan wel een ademaccent ergens in de romp zijn, doordat je met het lichaam een bepaalde houding aanneemt.

 

Ademhalen gaat vanzelf, maar kan ook gestuurd worden.

De manier van ademhalen kan aangeleerd zijn of worden.

 

Je kunt aan je ademhaling aflezen hoe het met je gaat, door het ademen te observeren. De ademhaling reageert op emoties en spanningen. In bepaalde lichaamshoudingen kan de ademhaling aangeven of je houding ontspannen is of dat er spanningen zitten in bepaalde delen. In een bepaalde situatie kan de ademhaling een indicatie geven of je je emotioneel ontspannen voelt (in acceptatie met de situatie en jezelf)  of niet.

 

Met de ademhaling kunnen (spier)spanningen beïnvloed worden. In situaties die veel spanning en stress oproepen, is het mogelijk jezelf tot rust te brengen. Door je ademhaling, tijdelijk te regelen, kun je lichamelijke spanningen en stress verminderen.

 

In een ontspannen toestand, is je ademhaling functioneel.

Wanneer je functioneel ademt, gaat het ademen vloeiend en gemakkelijk, is geluidloos, ongehaast, over de gehele romp aanwezig en past zich gemakkelijk aan. Je lichamelijke en emotionele houding zijn daardoor passend en zullen gemakkelijk en rustig aanvoelen.

 

Aandacht 

Aandachtig zijn betekent dat je met je aandacht bent in dit moment, in het nu. De aandacht kan actief gestuurd worden of passief waarnemend zijn.

Door verschillende oefeningen kan duidelijk worden, hoe het met de aandacht is. 

Wanneer de aandacht aanwezig is, worden lichaamsgewaarwordingen groter en duidelijker. Een stille aandacht, laat het lichaam ontspannen en de ademhaling rustig worden.

​

Waarneming

Wanneer je aandachtig bent, terwijl je ontspant, kun je lichaamssignalen opmerken en waarnemen. Dat betekent dat ontspanning niet altijd prettig aanvoelt. Het is zelfs mogelijk dat het onaangenaam voelt, doordat ongemakken en pijn nu in de aandacht gezien worden.

​

Welke signalen krijg je? Welke gedachten verschijnen in je aandacht? Wat vertelt het lichaam jou? Wat vertellen de in- en uitademing jou?

Waarnemen betekent dat je de signalen ziet, zonder er een oordeel of een mening over te hebben. 

 

De interne zelfregulatie krijgt zo kans te functioneren.

 

Daar gaat het uiteindelijk om: de interne zelfregulatie. Dit wil zeggen dat je in staat bent de signalen vanuit het lichaam bewust waar te nemen en daarop te reageren. Er is contact met de (intelligentie) van het lichaam en je bent je ervan bewust, hoe het ermee is en wat je nodig hebt.

 

Er is op zich niets mis, als je je gespannen voelt. Het kan tijdelijk zelfs zeer zinvol zijn. Wat belangrijk is, is dat je waarneemt, dat die spanning er is en dat je op tijd de gelegenheid neemt om te rusten, zodat de spanning kan zakken.  Belangrijk is dat je in staat bent, de spanning te regelen. Deze flexibiliteit houdt je gezond. Zo kun je goed omgaan met stress.

 

 

Uiteindelijk is ontspanning jezelf zijn.

Spanning en stress ontstaan doordat je je aanpast aan je omgeving en anderen. Soms kan dat wenselijk zijn en voor korte duur is dit dan ook niet erg, zolang je in de gaten hebt dat je je aanpast en dat accepteert, zodat je ook weer een ontspanningsmoment creeert. Problemen ontstaan wanneer je je blijft aanpassen en geen kans ziet weer tot jezelf te komen. Op den duur ben je misschien vergeten hoe je van nature zou handelen en reageren. Hoe en wie je van nature bent. Je raakt dan overspannen.

 

 

Van overspannen naar ontspannen

Er is een samenwerking op de 3 gebieden, ademhaling, beweeglijkheid en aandacht. In de yogales worden dan ook ademhalingsoefeningen, lichamelijke oefeningen en aandachtsoefeningen gegeven.

 

Bij deze verschillende oefeningen is er geen lineaire relatie tussen de instructie en de respons, maar de gebieden kunnen elkaar onderling beïnvloeden. Dat betekent dat een instructie die gericht is op beweging, heel goed je aandacht kan beinvloeden, of dat een ademoefening je beweeglijkheid kan beinvloeden.

 

Wanneer je je overspannen voelt en je gedachten niet stil kunt krijgen, kan het dus heel goed voorkomen dat je door bewegings- en ademhalingsoefeningen je gedachten tot rust brengt en niet door meditatieve oefeningen.

 

Welke oefening voor jou tot ontspanning leidt en tot een toename van de interne zelfregulatie is niet te voorspellen. Je zult zelf na moeten gaan welke veranderingen er plaats vinden na een oefening en welk proces er op gang gebracht wordt. 

​

Bij het waarnemen van de veranderingen is een open houding van belang, door deze passieve aandacht ontstaat contact met de innerlijke signalen. Immers het effect dat optreedt hoeft niet hetzelfde te zijn dan verwacht zou worden. Een verwachting staat dan het proces in de weg. Ook is belangrijk dat je hetgeen zich voordoet niet beoordeelt en niet interpreteert. De signalen worden gezien zoals ze zijn, niet mooier gemaakt, maar ook niet als slecht of negatief gezien.

 

Datgene wat je opmerkt, de signalen die het lichaam geeft, hoeven niet als prettig ervaren te worden. Ze zijn er, en dat mag.

 

Bijgevolg leer je dat het niets afdoet aan je eigenwaarde en dat je er mag zijn precies zoals je bent!

 

In deze open acceptatie is er gelegenheid om de spanning “op te laten lossen”, simpelweg doordat je ziet wat er aan de hand is.

Je vergroot het lichaamsbewustzijn, je weet beter wat wel en niet kan en waar je grenzen liggen.

​

Geluk zit niet in het veranderen van hoe je je nu voelt

Geluk zit in het ontspannen in hoe je je nu voelt